Sử dụng các loại thuốc như thế nào cho đúng cách?

Công ty cổ phần dược phẩm An Thiên Viên con nhộng

Công ty dược phẩm An Thiên Nhiều người thường bẻ nhỏ hoặc nghiền nát viên thuốc, hay mở viên con nhộng lấy bột ra trước khi uống nhằm mục đích chia nhỏ liều cho dễ uống và để thuốc có tác dụng nhanh hơn. Điều này ảnh hưởng xấu đến chất lượng điều trị mà còn có thể gây tai biến. Kiểu uống thuốc trên rất hay được áp dụng cho người già và trẻ nhỏ, những người thường gặp khó khăn trong việc nuốt thuốc.

Dược phẩm An Thiên Trong một số trường hợp, nhân viên y tế có thể cân nhắc để hướng dẫn bệnh nhân chia nhỏ viên thuốc, dùng liều nhỏ hơn theo yêu cầu điều trị khi không có các dạng thuốc thích hợp. Nhà sản xuất đã tính toán cho thuốc không tan ở dạ dày nên tuyệt đối không được tháo vỏ nhộng ra mà phải uống trọn viên thuốc. Trong trường hợp dùng thuốc cho trẻ em mà phải giảm liều, nên dùng thuốc bột hoặc thuốc sirô.

Thuốc có tác dụng kéo dài

Là dạng thuốc phóng thích hoạt chất liên tục theo tốc độ có kiểm soát trong thời gian dài (thường là 12 giờ). Thuốc được sản xuất dưới dạng viên nén được bao, viên nang chứa vi hạt được bao, hoặc viên nén là khung (matrix) không tan tẩm hoạt chất, có tác dụng phóng thích hoạt chất ra từ từ.

Hay gặp là Adalate LP, Procan SR, Adalat LA, nghĩa là "có tác dụng kéo dài" hoặc "tác dụng chậm". Đối với dạng thuốc này, bệnh nhân cũng không được nhai, bẻ nhỏ hoặc mở viên nang mà phải uống cả viên. Do chứa liều cao hơn dạng thuốc thông thường cho nên phải dùng đúng số viên, số lần trong ngày theo chỉ định, nếu không có thể bị nguy hiểm do quá liều.

Thuốc siro, hỗn dịch

Thường dùng cho trẻ em hoặc người lớn không có khả năng nuốt. Thường gặp là thuốc ho, hạ sốt, thuốc bổ, kháng sinh... như Tylenol, Panadol, Nutroplex... Trong thành phần có đường và hương liệu tạo vị ngọt và thơm, giúp trẻ dễ uống. Tuy nhiên, vì ngọt và dễ uống nên trẻ rất dễ có nguy cơ uống quá liều. Người lớn phải đặc biệt lưu ý cho trẻ uống đúng chỉ dẫn, kể cả thuốc bổ cũng không được lạm dụng. Khi uống các thuốc này, cần lắc kỹ trước khi sử dụng.

Viên ngậm

Viên ngậm hoặc đặt dưới lưỡi (một số thuốc trị đau thắt ngực Nitroglycerin) phải dùng đúng chỉ định, ngậm hoặc đặt dưới lưỡi đến khi viên thuốc tan và ngấm vào mạch máu dưới lưỡi.

Thuốc viên

Uống cả viên với một cốc nước lớn khoảng 200ml nước, tốt nhất là nước đun sôi để nguội hay nước tinh khiết. Một số người uống thuốc với nước khoáng nhưng họ không hiểu rằng độ pH của nước khoáng khác nước tinh khiết sẽ ảnh hưởng tới sự hấp thu thuốc. Cũng không nên uống thuốc cùng nước trái cây (chất axit ảnh hưởng tới hấp thu) sữa hay trà (canxi trong sữa hoặc tanin trong trà có thể gây kết tủa một số thuốc)

Thuốc nhỏ mũi

Tốt nhất dùng nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) để nhỏ, rửa mũi hàng ngày có tác dụng rửa mũi, làm cho dịch mũi loãng ra và giúp niêm mạc mũi trở lại trạng thái bình thường. Có thể nhỏ 4 đến 5 giọt vào mỗi bên mũi 2 đến 4 lần/ngày. Chú ý không bơm nước mạnh quá vào mũi để khỏi chảy xuống họng, nhất là với trẻ sơ sinh vì dễ gây sặc. Loại này hoàn toàn không gây hại gì, có thể dùng lâu dài.

Nước biển phun sương cũng có tác dụng làm cho niêm mạc mũi trở lại bình thường; có nhiều nguyên tố vi lượng như bạc, kẽm (giúp kháng viêm), đồng, mangan (chống dị ứng). Dạng phun sương có tác dụng làm sạch mũi, tăng cường dẫn lưu dịch, loại bỏ các vảy ở trong mũi... Dùng trong viêm mũi xuất huyết, sau các thủ thuật ở mũi, sau nạo VA, sau cầm máu mũi... Loại thuốc này hoàn toàn vô hại, có thể dùng lâu dài.

Viên nhai trước khi uống

Đối với viên khá lớn, thường là thuốc kháng axit trị viêm loét dạ dày lưu ý phải nhai nát trước khi uống, không được nuốt trọn viên thuốc.

Thuốc bao tan ở ruột

Là dạng thuốc được bọc một lớp phim mỏng để không bị tan khi đến dạ dày, và chỉ tan rã, phóng thích hoạt chất khi đến ruột. Nhờ bao phim, thuốc không bị dịch vị ở dạ dày phân hủy và do đó không gây tổn hại niêm mạc dạ dày ví dụ như Aspirin pH8. Vì vậy, thuốc này cũng không được nhai hoặc bẻ nhỏ mà phải uống trọn viên thuốc với một cốc nước lớn.