399B Trường Chinh, phường 14, quận Tân Bình, TP.HCM
Theo ông Roãn Thái Trung, Giám đốc bộ phận Chứng nhận an toàn sản phẩm và Chứng nhận các hệ thống quản lý của Công ty TUV Rheiland Việt Nam, các tiêu chuẩn an toàn thiết bị điện của quạt công nghiệp các nước quy định rất ngặt nghèo nhưng cũng rất cụ thể. Những bộ tiêu chuẩn đó đưa ra được từng mức độ an toàn.
Thông qua đó, người tiêu dùng sẽ có những sản phẩm điện an toàn, hạn chế tối đa những nguy cơ điện giật và cháy nổ trong khi sử dụng. Thí dụ, với sản phẩm quạt công nghiệp gió thông dụng, tiêu chuẩn cũng đặt ra nhiều mức an toàn cho những bộ phận khác nhau.
Đối với lồng quạt công nghiệp phía trước, theo tiêu chuẩn CE (Hợp chuẩn châu Âu), mức độ an toàn không chỉ dừng ở quy định ngón tay không được vào chạm cánh quạt công nghiệp mà lồng đó phải đủ ngăn những que cứng chọc vào phía trong. Với cuộn dây môtơ, các hãng sản xuất phải đạt yêu cầu khi quạt công nghiệp không quay trong vòng 24 giờ cũng không phát nhiệt quá nóng gây cháy.
Hay như một số bộ phận khác của quạt công nghiệp cũng đều có những tiêu chuẩn an toàn riêng: công tắc không được nóng khi tiếp xúc, không được rò điện ra phía ngoài quạt công nghiệp, quạt phải giữ được thăng bằng khi chạy ở độ nghiêng 100…
Quạt công nghiệp QVina sản xuất tại Việt Nam phù hợp với tiêu chuẩn IEC (châu Âu).
Mới đây, Công ty Schneider Electric (Pháp) giới thiệu bộ tiêu chuẩn IEC, an toàn điện hạ áp phổ biến tại châu Âu. Nội dung của IEC bao gồm việc phòng ngừa các sự cố như nguy cơ gây ra hỏa hoạn, sự cố quá tải, mối nối không chặt, ngắt mạch, rò điện ra vỏ… qua đó tránh được các nguy cơ rò rỉ điện, hỏa hoạn và hư hỏng thiết bị dùng điện.
Hầu hết người dùng rất thiếu thông tin khi được hỏi về những điều kiện an toàn bắt buộc cho đồ điện gia đình. Họ chỉ biết mua về, cắm thử thấy chạy tốt, không có dấu hiệu hỏng hóc, trục trặc là được.
Anh Đức Quang (quận Tân Bình) cho biết: “Khi được giới thiệu sản phẩm, người bán hàng quảng cáo đây là sản phẩm đã đạt tiêu chuẩn ISO và CE. Tuy nhiên, không biết các tiêu chuẩn đó như thế nào, khi mua hàng tôi chỉ chọn những sản phẩm có tiếng và bao giờ cũng phải kiểm tra chạy thử thấy không có trục trặc gì thì mua”.
Tiêu chuẩn an toàn chỉ là chiêu bài thương mại?
Theo ông Lê Nam Thành, Giám đốc Trung tâm kinh doanh dịch vụ chiếu sáng (Công ty Bóng đèn phích nước Rạng Đông), hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm cùng loại, hoặc làm nhái cũng dán những nhãn mác tiêu chuẩn ISO hoặc IEC. Việc làm nhái diễn ra công khai kéo dài ngay trước mắt các cơ quan chức năng, điều đó dẫn đến việc người tiêu dùng không tin tưởng vào những nhãn mác đạt tiêu chuẩn.
Chính vì vậy, thói quen của người dân khi đi mua sắm vẫn chủ yếu dựa vào những cảm quan thông thường như mua sản phẩm của các hãng sản xuất lớn, chạy thử kiểm tra, hình dáng mẫu mã bắt mắt… Các nhà sản xuất quạt công nghiệp cảm thấy thực hiện theo những tiêu chuẩn chỉ là hình thức đối phó.
Ông Roãn Thái Trung, cho rằng một số tiêu chuẩn quốc tế không mang tính bắt buộc tuy nhiên lại được hầu hết các đơn vị thực hiện theo. Như dấu CE do chính nhà sản xuất tự công bố theo các quy trình đánh giá, thể hiện sự tuân thủ phù hợp theo mọi chỉ thị được áp dụng. Khi đã được công bố đạt chuẩn, các sản phẩm được chứng nhận sẽ được một số ưu tiên, quyền lợi trên thị trường. Chính vì thế, mặc dù không bắt buộc, nhưng nó lại là sự đảm bảo sự tự do luân chuyển hàng hóa.
Công ty TNHH Sản xuất thương mại quạt công nghiệp Việt Nam (QVINA) là một trong số ít đơn vị xuất khẩu quạt sang thị trường châu Âu. Ông Võ Quang Chiêm, Trưởng phòng tiếp thị QVINA cho biết, trong 2 năm trở lại đây, công ty đã bước đầu tiến vào thị trường châu Âu.
Nhưng thị trường này đòi hỏi những yêu cầu tiêu chuẩn khắt khe hơn hẳn những tiêu chuẩn đang áp dụng tại Việt Nam như TCVN 9964. Những tiêu chuẩn đó không chỉ đảm bảo về độ an toàn khi sử dụng, mà còn có cả những tiêu chuẩn về môi trường và sức khỏe người sử dụng.
“Tuy nhiên, tại thị trường Việt Nam, chúng tôi không thể sản xuất sản phẩm quat cong nghiep đạt chuẩn của châu Âu được. Khi sản xuất theo tiêu chuẩn đó, giá thành sẽ đội lên rất cao, không phù hợp với mức tiêu dùng của người Việt. Vì vậy, những sản phẩm tại Việt Nam tuy được đăng ký tiêu chuẩn quốc tế, nhưng người tiêu dùng vẫn sẽ dùng sản phẩm chất lượng Việt Nam” – ông Chiêm nói